Ынах баһыгар түһэр харчыны тоҕо «босхо» диэн дьаралыктыыгыт? Сүөһүлээх киһи көлөһүнүн төлөбүрэ, ороскуоттарын толуга буолбатах дуо? Ону да сабара биллибэт…
Судаарыстыба дьону аһатар-иитэр эбээһинэстээх дуу, суох дуу? Сүөһүтэ- аһа суох кумалааннары иитэрдээҕэр, кэм бэйэлэрэ үлэлээн «харах таһаарынар», кэм кыахтаах, астаах дьону өйүүр ордук ини. Хотонноох ыаллары патиоттар курдук көрөр кэм кэллэ. Кинилэр баар буоланнар ходуһа оттонор, сир аналынан туһаныллар.
Кыстык кыһарҕана диэни этинэн-хаанынан билэр тойон, чиновник баар дуо? Өрөбүлэ суох үлэ, түбүк онно баар! Биир да тойон, депутат ыларын курдук хамнаһын биэрэн туран, биир ый хотон үлэтигэр «көлүллэрин» уйуо дуо? Туох баар хомуурдары, буомнары, үлэһит илиини быһыта сынньар сокуоннары «төрөтө» олорор Ил Түмэн, Госдума – итэҕэллээх дьоммут үлэһит быраабын төһө туруулаһан, сокуон уларытан эрэллэрин отой истибэппит-билбэппит! Депутат Басыгысов сылга 2000 сокуону бигэргэтэбит диирэ! Суулуу тутан, бииргэ куоластаан ылыммыт сокуоннарын иитин-саҕатын, төрдүн-төбөтүн бэйэлэрэ да билбэт инилэр.
Үлэһит киһини кумааҕы үлэтигэр батылыннарар, «Меркурийынан» мускуйар, регламеннарынан ыгар, евростандартынан хаарчахтыыр, маркетинг, переработка, аһы-үөлү дьүһүн кубулутан, суулаан-хаалаан, өр хараллар «табаар» оҥорор бэлиитикэ тыа дьонун ырыынакка кыттыспат оҥорор! Үүт, эт, оҕуруот аһа бэйэҕэ турар сыанатыттан чэпчэкитик «батарыллара» эстиигэ тиэрдэр. Ыаммыт үүт, астаммыт эт, бултаммыт балык сибиэһэйдии сиэнэрэ көҥүллэммэт!
Посредниктар сертификаты, докумуону сатаан оҥороллор – бас быстар сыанаҕа батараллар.
Тыа киһитин көмүскэлигэр этиэм этэ: бу туох баар хаарчахтыыр, хонтуруоллуур органнар үлэлэрин туһаайдыннар – эт, үүт хаачыстыбатыгар. Сиэтэр оппутугар, иһэрдэр уубутугар. Наука дьоҥҥо үлэлиэхтээх! Синильнэй кислота, сүөһү дьаҥа хантан кэлэрий? Сир-буор туруга, мэччирэҥ, ходуһа, бааһына хайдаҕый? Ауу, учуонайдар, бааргыт дуо? Тыа хаһаайыстыбатыттан уос-тиис салаһар, «ыан иһэр» элбэх структура, сулууспа баар!
Көрүнньүк үлэлэригэр хас ый аайы үгүөрү хамнаһы ыла олорон, кэлии ас интервенциятыттан, диверсиялартан олохтоох оҥорон таһаарыыны тоҕо көмүскээбэттэр?
Гавриил ВИНОКУРОВ.
